Położenie i klimat

Położenie

        Bartodzieje położone są w gminie Jastrzębia, w powiecie radomskim, w południowej części województwa mazowieckiego. Odległość od centrum Radomia w linii prostej do głównej części wsi wynosi około 13 km, natomiast administracyjne granice miasta i naszej miejscowości są odległe o zaledwie 4 km. Południowa granica Bartodziej przebiega wzdłuż rzeki Radomki. Dawniej, gdy rzeka nie była uregulowana, jedna z jej odnóg przepływała w pobliżu wsi. Obecnie w jej nurcie płynie tzw. rów główny, za nim aż do obecnego koryta rzeki rozciągają się nadrzeczne łąki, gdzieniegdzie tylko przeplatane pasami pól, skupisk olszyn i charakterystycznie przyciętych wierzb. Ten malowniczy pejzaż przypomina, że to północna część ziemi radomskiej, granicząca z Mazowszem. Elementy krajobrazu tej krainy łączą się tutaj z cechami typowymi dla Małopolski.

        

       Dolinę Radomki przecina droga z Jastrzębi, która wznosi się ku wsi i w jej centrum rozgałęzia się na tzw. krzyżówkach, na zachód stronę wsi Lisów i na północ w kierunku Woli Goryńskiej. W obydwu kierunkach rozciąga się najbardziej zwarta zabudowa Bartodziej. Z posesjami położonymi wzdłuż drogi wiodącej do Lisowa od południa graniczy obszerny kompleks pól, przecinany drogami biegnącymi prostopadle do głównej szosy. Przy dwóch z nich powstały tzw. kolonie, liczące po kilkanaście domów. Jeszcze dalej na północ za wiejskim lasem, znajduje się niewielka cześć wsi zwana Bartosami.

 
.

 

Klimat

 

    Bartodzieje leżą w dzielnicy klimatycznej radomskiej. Obszar ten jest nieco cieplejszy od terenów sąsiednich i bardziej uprzywilejowany klimatycznie.
     Posiada dłuższy okres wegetacyjny i wyższe średnie roczne temperatury sprzyjające intensyfikacji rolnictwa, mimo niezbyt żyznych gleb. Średnia suma opadów rocznych wynosi od 550 do 650 mm, a czas trwania pokrywy śnieżnej do 60 dni. Okres wegetacyjny trwa 210 dni. Początek prac polowych przypada na drugą dekadę marca, natomiast ich zakończenie trwa od ostatniej dekady września aż do pierwszej dekady listopada.


wiosna

.

        Klimat tego obszaru kształtuje się pod wpływem układów wysokiego ciśnienia oraz niskiego ciśnienia barycznego, wędrującego przeważnie z zachodu na wschód. Razem ze zmianami sytuacji barycznych na obszar Równiny Radomskiej napływają masy powietrza o różnym pochodzeniu geograficznym, a tym samym o różnych właściwościach fizycznych. Na badanym obszarze najczęściej, bo w 66% przypadków w roku pojawia się powietrze polarno-morskie. Pochodzi ono znad północnego Atlantyku i zawiera dużą ilość pary wodnej. Podczas zimy napływ tego powietrza daje okresowe ocieplenie wpływające na wzrost zachmurzenia i opadów. W okresie lata powietrze polarno-morskie daje zachmurzenie z okresowymi przejaśnieniami oraz obfite i przelotne opady. Napływa ono i tej porze roku głównie z północnego zachodu i zachodu jako powietrze chłodniejsze.
       Powietrze polarno-kontynentalne napływa ze wschodu i południowego wschodu. Występuje ono w 28% przypadków w roku. Powietrze to cechuje się niską zawartością pary wodnej. W zimie masy powietrza polarno-kontynentalnego dają znaczne ochłodzenie, w lecie natomiast przynoszą upały. Pozostałe dwa rodzaje powietrza, tj. powietrze zwrotnikowe i powietrze arktyczne na badanym obszarze występuje bardzo rzadko. Powietrze zwrotnikowe napływa w 2,7% przypadków w roku i daje latem pogodę upalną i parną, zaś zimą pogodę odwilżową. Powietrze arktyczne napływa w 2,9% przypadków i sprzyja ono zimowemu wypromieniowaniu ciepła, a tym samym znacznym spadkom temperatury. 

 


lato

..

 

       Charakterystyka temperatury obszaru Bartodziej opiera się o dane stacji meteorologicznej Kozienice. Na podstawie mapy izoterm stycznia widać, że obszar badany obszar położony jest na ciepłej ostrodze wyznaczonej izotermą 3,0°C. Łączy się z cieplejszym obszarem Polski Środkowej i jest uprzywilejowany pod względem termicznym w stosunku do rejonów otaczających. Izoterma najcieplejszego miesiąca lipca 18,5°C ma przebieg równoleżnikowy. Izoterma roczna 8°C przebiega przez Radom i dzieli tę część powiatu na część południowo-zachodnią chłodniejszą i południowo-wschodnią cieplejszą, obejmującą gminę Jastrzębia. Miesiące letnie: czerwiec, lipiec, sierpień wykazują bardzo małe wahania temperatury, co ma duże znaczenie dla rolnictwa. Najbardziej niekorzystnie dla rolnictwa przedstawia się przebieg temperatur w miesiącach maj i wrzesień. W maju występują upały dochodzące do 30°C, jak i przymrozki przekraczające -2°C. Powodują one niejednokrotnie poważne starty w zasiewach i sadownictwie (W 2007 r. w dniach 1 – 2 maja temperatura spadła poniżej -5°C). Przedstawiona wyżej sytuacja wywołana jest dużą zmiennością mas powietrza napływających nad obszar Polski, a jednocześnie jest odzwierciedleniem tezy o przejściowości polskiego klimatu. Rozpatrując stosunki cieplne należy zwrócić uwagę na częstość występowania dni z temperaturą, określająca przejście wody ze stanu ciekłego w stan stały lub na odwrót. Na terenie Bartodziej liczba dni mroźnych wynosi około 48, z przymrozkami 115 – 117, zaś bardzo mroźnych około 4 w roku.
       Ze zjawisk termicznych na podkreślenie zasługują inwersje temperatury i związane z nimi okresowe zastoiska chłodnego powietrza. Przyczyną fizyczną ww. zjawisk jest zróżnicowanie gęstości powietrza o różnej temperaturze. Podczas słonecznej pogody przy silnym wypromieniowywaniu ciepła dochodzi do znacznego oziębienia warstwy powietrza przy gruncie. Powietrze oziębione na wysoczyznach i stokach dolin, jako cięższe, opada ku dołowi o gromadzi się w dnach dolin o małym spadku. Najbardziej korzystne warunki do tworzenia się zastoisk chłodnego powietrza występują w okresie jesiennym i zimowym, przy długotrwałej pogodzie bezchmurnej w czasie zalegania układu wyżowego. Powstawanie inwersji i zastoisk chłodnego powietrze rozpoczyna się z zachodem słońca, a największą intensywność osiąga w godzinach poprzedzających wschód słońca.
       Na omawianym terenie zdecydowanie przeważają wiatry z sektora zachodniego i występują 20,8% przypadków w ciągu roku. Wiatry północno-zachodnie występują w 13,7% przypadków w roku, a północno-zachodnie w 12,1 % przypadków. Wiatry wiejące z pozostałych kierunków należą do rzadkości. Charakterystyczny jest również fakt, że największe prędkości występują przy wiatrach SW, N, NW. Wiatry o prędkościach 10 m/s. występują w miesiącach zimowych, zaś w miesiącach letnich wiatry o tej sile związane są z lokalnymi burzami. Oddzielne zagadnienie stanowią cisze. Procent przypadków z pogodą bezwietrzna wynosi około 15. Występowanie cisz związane jest z typami pogody wyżowej lub z panowaniem stacjonarnych niżów nad Europą Środkową.
             

 

jesień
.

       Bardzo duże znaczenie klimatyczne posiada dla rolnictwa wilgotności powietrza. Dla określenia wilgotności wykorzystuje się pojecie wilgotności względnej. Pojęcie to oznacza procentowy stosunek prężności pary wodnej znajdującej się w powietrzu do prężności pary nasycającej powietrze w danej temperaturze. Na badanym terenie najwyższe wartości wilgotności względnej występują w zimie i często przekraczają 80%, zaś najniższe około 72% w maju i czerwcu.
      
 Obszar wsi Bartodzieje znajduje się w strefie o opadach rocznych 550 – 650 mm. W stosunku rocznym najwięcej opadów przypada na lipiec, zaś najmniej opadów na styczeń. W lipcu spada około 70 – 100 mm opadów. Jest to opad głównie w postaci deszczu. Opady gradu zdarzają się rzadko, najczęściej w lipcu. Pierwszy opad w postaci śniegu pojawia się na tym obszarze w listopadzie, a ostatni w kwietniu. Zdarzają się jednak przypadki, że występują poważne odchylenia w dacie tych opadów. Pierwszy opad śniegu może zdarzyć się już we wrześniu, zaś ostatni w czerwcu.
       Duże znaczenie gospodarcze i klimatyczne ma czas trwania pokrywy śnieżnej, który na omawianym obszarze wynosi średnio 60 dni. Długość trwania szaty śnieżnej jest zmienna i zależy od lokalnych warunków. Nie ma ona charakteru ciągłego, to znaczy nie występuje przez cały okres zimowy. Po raz pierwszy występuje w listopadzie, a stosunkowo najdłużej utrzymuje się w styczniu i lutym. Po raz ostatni pokrywa śnieżna pojawia się w kwietniu. Maksymalna grubość pokrywy śnieżnej występowała między 20 stycznia, a 30 marca, wynosząc od 30 do 32 cm. Największe zachmurzenie występuje w grudniu, zaś najmniejsze w sierpniu i we wrześniu. Najwięcej dni pogodnych obserwuje się w marcu, wrześniu i październiku, natomiast najwięcej dni pochmurnych występuje w miesiącach zimowych: grudniu, styczniu i lutym. Największe zachmurzenie występuje z reguły w godzinach południowych. Liczba dni z mgłą na tym obszarze wynosi średnio 25, przy czym w miesiącach zimowych osiąga największe wartości.
       Obszar klimatyczny, w którym znajduje się wieś Bartodzieje wykazuje cechy podobne do klimatu panującego w Polsce Centralnej. Na uwagę zasługują nieco korzystniejsze warunki dla gospodarki rolnej, zwłaszcza roczny rozkład temperatur. Natomiast pewne zróżnicowanie cech klimatu wskazuje na konieczność odpowiedniego ukierunkowania i specjalizacji produkcji.

zima
.

       Zaprezentowana charakterystyka lokalnych warunków klimatycznych wykazuje określoną niezmienność i regularność poszczególnych jej elementów. W ostatnich latach zauważalne jest jednak zjawisko odchyleń od obserwowanych wcześniej stałych cech klimatu. Anomalia zdarzają się z różnym nasileniem na teranie całej Polski. Na omawianym obszarze szczególnie dotkliwe stają się długotrwałe susze, występujące zwłaszcza na przełomie wiosny i lata. Ponadto opady, mimo iż nie odbiegają znacznie od rocznej normy, są rozłożone bardzo nierównomiernie. Zjawiska te są bardzo niekorzystne dla produkcji rolnej, wpływają na zmniejszenie plonów i wzrost kosztów produkcji






Znajdź kolegów...
Znajdź kolegów i koleżanki ze szkolnej ławy. Odwiedź szkołę w Bartodziejach
w portalu NASZA KLASA:


Wrzesień 2008 (nr 1) pdf
Listopad 2008 (nr 2) pdf
Styczeń 2009 (nr 3) pdf
Marzec 2009 (nr 4) pdf
Lipiec 2009 (nr 5) pdf
Wrzesień/październik (nr 6) pdf


Jesteś naszym 1705424 gościem.